W drugiej części artykułu poświęconego Tymczasowemu Aresztowaniu, skupimy się na istotnych elementach zażalenia na zastosowanie tego środka.

Zażalenie na  zastosowanie Tymczasowego Aresztowania

Kodeks postępowania karnego przewiduje w art. 252, że zażalenie na zastosowanie środka zapobiegawczego przysługuje na zasadach ogólnych, należy przy tym uwzględnić, że sąd rozpoznaje  zażalenie na postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania niezwłocznie,  nie później niż przed upływem 7 dni od przekazania sądowi zażalenia wraz z niezbędnymi aktami.

W treści zażalenia naszym zadaniem jest skuteczne podważenie podstaw, które legły u zastosowania TA – a więc przykładowo wykazujemy obrazę przepisów postępowania karnego przez zastosowanie tego środka w sytuacji, gdy zebrany w toku postępowania materiał dowodowy; konkretne okoliczności sprawy zebrany materiał dowodowy nie uprawdopodobnił tego, że podejrzany dokonał zarzucanego mu czynu.

Skuteczna argumentacja – przez obalenie podstaw stosowania TA – doprowadzi najpewniej do uchylenia tego środka.

Kiedy wniosek zmianę/ uchylenie środka zapobiegawczego

W praktyce, wniosek taki przysługuje w każdym czasie stosowania środka, a wynika to z art. 254 kpk.

Warto zwrócić uwagę na nadal aktualną tezę orzeczenia Sądu Najwyższego, dotyczącą tego, co w istocie jest wnioskiem o zmianę środka zapobiegawczego:

„Wnioskiem o zmianę środka zapobiegawczego jest nie tylko wniosek zawierający żądanie zastosowania w miejsce trwającego środka zapobiegawczego innego środka, ale także żądanie zmiany warunków określonych w postanowieniu o zastosowaniu tego środka, czyli jego zakresu.

(tak: Postanowienie Sądu Najwyższego z 30 września 1998 r., I KZP 12/98, OSNKW 1998/9-10/46)”

Organem właściwym do rozpoznania wniosku o zmianę/ uchylenie TA jest odpowiednio:

– w fazie postępowania przygotowawczego – prokurator

– a po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu – sąd, przed którym toczy się sprawa

Zauważmy, że złożenie wniosku o zmianę bądź uchylenie środka zapobiegawczego, w tym TA  jest możliwe w każdym czasie.

Ważna uwaga: w praktyce procesowej musimy jednak wykazać rzeczywiste odpadnięcie przesłanek uzasadniających stosowanie danego środka zapobiegawczego (!). Trudno jest więc w praktyce osiągnąć natychmiastowy, skuteczny upadek takich podstaw.

W wyniku rozpoznania takiego wniosku o zmianę/ uchylenie TA, istnieje możliwość złożenia zażalenia, gdy wniosek taki został złożony po upływie co najmniej trzech miesięcy od dnia wydania poprzedniego postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania.

Właściwym dla rozpoznania zażalenia jest ten sam sąd w składzie trzech sędziów.

Koniec części drugiej, ostatniej.

foto: by Robert Hickerson @projectcarma, https://unsplash.com