Co zrobić w sytuacji, gdy oferta wydała nam się korzystna, i podjęliśmy decyzję o dokonaniu zakupu pod wpływem emocji czy chwilowego impulsu (lub oferta innego sklepu jest zwyczajnie bardziej korzystna).
W tym wpisie parę słów o tym jak skutecznie odstąpić od umowy zawartej na odległość.
Ważną regulacją odnoszącą się do naszej sytuacji będzie Ustawa o prawach konsumenta, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji przez sprzedającego o statusie przedsiębiorcy obowiązku informacyjnego wobec kupującego – konsumenta.
Na ten obowiązek informacyjny przedsiębiorcy składa się poinformowanie kupującego między innymi o:
– sposobie i terminie zapłaty;
– sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę oraz stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji;
– sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 27termin do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, a także wzorze formularza odstąpienia od umowy, zawartym w załączniku nr 2 do ustawy;
– kosztach zwrotu rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, które ponosi konsument; w odniesieniu do umów zawieranych na odległość – kosztach zwrotu rzeczy, jeżeli ze względu na swój charakter rzeczy te nie mogą zostać w zwykłym trybie odesłane pocztą;
– obowiązku zapłaty przez konsumenta poniesionych przez przedsiębiorcę uzasadnionych kosztów zgodnie z art. 35 zapłata za świadczenia spełnione do chwili odstąpienia od umowy, jeżeli konsument odstąpi od umowy po zgłoszeniu żądania zgodnie z art. 15 obowiązek wydania dokumentu umowy i potwierdzenia uzyskania zgody ust. 3 i art. 21 potwierdzenie zawarcia umowy na odległość ust. 2;
– braku prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 38 wyłączenie prawa odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość lub okolicznościach, w których konsument traci prawo odstąpienia od umowy;
Co ważne, Ustawa o prawach konsumenta stanowi, że w przypadku umów zawieranych na odległość przedsiębiorca ma obowiązek udzielić informacji, o których mowa w art. 12 obowiązki informacyjne przedsiębiorcy, w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość, w sposób czytelny i wyrażonych prostym językiem.
Tylko na marginesie zauważmy, że jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu, o którym mowa w art. 27 termin do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa.
Jeżeli konsument został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1, termin do odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od udzielenia konsumentowi informacji o tym prawie.
W interesującym nas przypadku „natychmiastowego rozmyślenia się” z zakupu, który wiąże się dla nas jako kupującego z obowiązkiem zapłaty – prawo do odstąpienia od umowy realizować będziemy „natychmiastowo” a w każdym razie maksymalnie szybko.
- Z tej perspektywy najistotniejszym jest to by, nie przeszło na nas jako konsumenta ryzyko związane ze zniszczeniem rzeczy albo jej utratą.
Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się:
1) dla umowy, w wykonaniu której przedsiębiorca wydaje rzecz, będąc zobowiązany do przeniesienia jej własności – od objęcia rzeczy w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik, a w przypadku umowy, która:
a) obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części,
b) polega na regularnym dostarczaniu rzeczy przez czas oznaczony – od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy;
2) dla pozostałych umów – od dnia zawarcia umowy.
- W związku z tym, nie powinniśmy w żadnym razie przyjmować przesyłki od przewoźnika która zawierałaby „niechciany” zakup – do tej pory bowiem powyższe ryzyka spoczywają na sprzedającym – gdy więc sprzedawca działający jako przedsiębiorca zobowiązuje się do dostarczenia towaru do kupującego – konsumenta, to odpowiada on za utratę lub uszkodzenie tego towaru wynikające z przemieszczania towaru do miejsca przeznaczenia.
Wartym podkreślenia jest to, że chociaż Ustawa o prawach konsumenta nie przewiduje w swojej treści prawa konsumenta do odstąpienia od umowy jeszcze przed fizycznym objęciem rzeczy w swoje posiadanie, to jednak uprawnienie takie można wywieść z 40. Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 roku w sprawie praw konsumentów, zmieniającej Dyrektywę Rady 93/13/EWG i Dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającej Dyrektywę Rady 85/577/EWG i Dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady – wdrożonej do polskiego porządku prawnego Ustawą z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta.
W dyrektywie tej czytamy, że:
konsument powinien mieć możliwość skorzystania z prawa do odstąpienia od umowy przed wejściem w fizyczne posiadanie towarów.
Jak udokumentować oświadczenie o odstąpieniu od umowy?
W tym względzie powinniśmy kierować się możliwością wykazania przez nas jako konsumenta złożenia skutecznego oświadczenia o odstąpieniu od umowy.
Jeżeli bowiem umowa została zawarta w formie pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że ustawa lub umowa zastrzega inną formę.
- W praktyce możemy skorzystać ze wszystkich środków umożliwiających udokumentowanie naszego oświadczenia woli (e-mail, wiadomość SMS, tradycyjny list polecony).
Jak widzimy w naszych rękach jako konsumenta spoczywa całkiem sporo instrumentów czyniących zakupy na odległość (w tym w Internecie) elastycznymi tak, że nawet pochopnie dokonany zakup, a następnie „odwrócenie” jego skutków nie powinno stanowić większego problemu.
foto: by Jannoon028 – Freepik.com
