Witam ponownie po małej przerwie w pisaniu!
Korzystając z okazji, że w maju tego roku miałam możliwość po raz pierwszy odwiedzić wieczne miasto Rzym a przy tym zobaczyć na własne oczy jak funkcjonują Trybunały kościelne chciałabym właśnie o nich napisać dzisiaj kilka słów.
Wspólnie z grupą studentów prawa kanonicznego miałam okazję również gościć w Papieskiej Radzie ds. Tekstów Prawnych oraz Kongregacji ds. Kanonizacyjnych a także odwiedziliśmy Papieski Uniwersytet Gregoriański czy w końcu Ambasadę RP. W każdym z tych miejsc spotkaliśmy się z bardzo serdecznym przyjęciem. Była to niesamowita okazja do tego aby na własne oczy zobaczyć od środka organizacje i sposób działania tych instytucji ????
W wiecznym mieście swoją siedzibę mają:
- Najwyższy Trybunał Sygnatury Apostolskiej
- Trybunał Roty Rzymskiej
- Penitencjaria Apostolska
Sposób organizacji, kompetencje ww. Trybunałów określony został szczegółowo w Konstytucji Apostolskiej Jana Pawła II Pastor bonus o Kurii Rzymskiej z 28 czerwca 1988r. oraz w Kodeksie prawa kanonicznego z 1983 r. (m.in w kanonach: 1405, 1443, 1445)
Ad. 1. Najwyższy Trybunał Sygnatury Apostolskiej.
Trybunał ten pełni funkcję Sądu Najwyższego i czuwa nad funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości w Kościele, nadzoruje działanie sądów kościelnych.
Zakres spraw, którymi zajmuje się Trybunał można podzielić na 3 grupy tj.
sądownicze np. sprawy o nieważność wyroków zapadłych w Rocie Rzymskiej , sprawy o stronniczość przeciwko sędziom Roty Rzymskiej, rozpatrywanie konfliktów o właściwość miedzy sędziami różnych trybunałów.
sporno administracyjne i administracyjne np. rozpatruje rekursy (odwołania) przeciwko poszczególnym aktom administracyjnym, spory administracyjne poddane pod osąd przez kongregacje Kurii Rzymskiej
administracyjne np. czuwanie nad prawidłowym wymiarem sprawiedliwości, karanie pełnomocników lub adwokatów.
Ad. Trybunał Roty Rzymskiej
Stanowi najwyższy sąd apelacyjny od wyroków biskupich (diecezjalnych, i chodzi tu np. o wyroki zapadłe w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa), troszczy się również o jedność orzecznictwa, a swoimi orzeczeniami służy pomocą trybunałom niższej instancji.
Rocie Rzymskiej zarezerwowane jest sądzenie: biskupów diecezjalnych, opata, prymasa, diecezji czy innych kościelnych osób fizycznych lub prawnych, które nie mają niższego przełożonego od Biskupa Rzymskiego (Papieża).
Ad. Penitencjaria Apostolska
Do jej kompetencji należy wszystko co dotyczy zakresu wewnętrznego, sumienia (forum internum) oraz odpustów.
Penitencjaria Apostolska udziela absolucji (rozgrzeszenia), dyspens (zwolnienie od prawa kościelnego w przypadkach szczególnych), innych zwolnień, łask w zakresie wewnętrznym. Jej zadaniem jest również troska aby w bazylikach patriarchalnych była odpowiednia liczba spowiedników wyposażonych w odpowiednie upoważnienia.
Przestępstwa zarezerwowane dla Penitencjarii Apostolskiej:
a) profanacja postaci konsekrowanych
b) naruszenie bezpośrednio tajemnicy sakramentalnej
c) rozgrzeszenie wspólnika w grzechu przeciw szóstemu przykazaniu Dekalogu (NIEWAŻNE, poza niebezpieczeństwem śmierci)
d) stosowanie przymusu fizycznego wobec Biskupa Rzymskiego
e) udzielenie i przyjęcie konsekracji biskupiej bez papieskiego mandatu
f) usiłowanie udzielenia świeceń kapłańskich kobiecie jak i usiłowanie ich przyjęcia przez kobietę
Ważne! Papież nie może być sądzony przez jakąkolwiek ludzką władzę (kanon 1404). Biskupowi Rzymskiemu zarezerwowane jest z kolei sądzenie: tych którzy sprawują najwyższą władze państwową, kardynałów, legatów Stolicy Apostolskiej w zakresie spraw dotyczących rzeczy duchowych i związanych z duchownymi, przekroczenia ustaw kościelnych oraz wszystkich innych w których w grę wchodzi grzech.
