W obliczu rosnących problemów z regulowaniem zobowiązań, upadłość konsumencka staje się coraz popularniejszym wyborem dla osób, które nie mogą poradzić sobie z przytłaczającym zadłużeniem. Celem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest zapewnienie niewypłacalnemu dłużnikowi oddłużenia poprzez częściowe umorzenie jego wierzytelności. W tym wpisie przyjrzymy się, na czym dokładnie polega upadłość konsumencka, jakie są warunki ogłoszenia upadłości oraz jakie korzyści i ryzyka wiążą się z jej ogłoszeniem.
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe, mające na celu oddłużenie osoby fizycznej, która znalazła się w sytuacji niewypłacalności (a więc nie jest w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań.) Istotą upadłości konsumenckiej jest całkowite bądź częściowe umorzenie zadłużenia, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów.
Jakie są warunki ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Upadłość konsumencka przysługuje osobom fizycznym nie prowadzącym działalności gospodarczej w dacie złożenia wniosku. Należy pamiętać, że zawieszenie działalności nie wystarcza, aby ogłosić upadłość. Upadłość konsumencką może ogłosić również osoba, która stała się niewypłacalna z powodu celowego działania lub rażącego zaniedbania. W porównaniu do ogłoszenia upadłości przez przedsiębiorcę, w przypadku upadłości konsumenckiej, dłużnik nie musi mieć żadnego majątku.
Należy pamiętać, że zgodnie z art. 370f Ustawy Prawo upadłościowe, umorzeniu nie podlegają:
– zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;
– zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
– zobowiązania o charakterze alimentacyjnym;
– zobowiązania, które zostało celowo pominięte przez dłużnika we wniosku o upadłość, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.
Jak wygląda postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości?
Upadłość konsumencka może okazać się procesem skomplikowanym, trwającym kilka miesięcy a w sprawach zawiłych nawet kilka lat. Postępowanie w sprawie upadłości odbywa się przed sądem. Na początku dłużnik musi złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości do sądu rejonowego – wydziału gospodarczego ds. postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych właściwego ze względu na miejsce zwykłego pobytu dłużnika. Opłata sądowa od wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej wynosi 30 zł. Dodatkowo jeśli wniosek składa pełnomocnik, należy uiścić opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.
Sąd na posiedzeniu niejawnym rozpatrzy wniosek. Wnioskodawca nie będzie na nim obecny. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku i ogłoszenia przez sąd upadłości konsumenckiej zaczyna się kolejny etap, czyli postępowanie właściwe.
Po ogłoszeniu przez Sąd upadłości sprawę przejmuje syndyk, czyli osoba odpowiedzialna za zarządzanie majątkiem dłużnika. Po ogłoszeniu upadłości syndyk powinien skontaktować się z osobą, która złożyła wniosek. Ważnym aspektem jest to, że obecnie postępowanie odbywa się elektronicznie, za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych. Dzięki temu osoba ogłaszająca upadłość ma stały dostęp do sprawy, co pozwala na bieżąco monitorować etap postępowania oraz działania podejmowane przez syndyka.
Majątek dłużnika przekazany syndykowi zostanie przeznaczony na zaspokojenie roszczeń wierzycieli. Po wykonaniu planu spłaty, nieuregulowane zobowiązania najprawdopodobniej ulegną umorzeniu.
Jakie są skutki ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Upadły konsument traci możliwość rozporządzania własnym majątkiem. Majątek upadłego staje się masą upadłości (również wynagrodzenie za pracę będzie w pewnej części wchodzić do masy upadłości- jeśli nie mamy żadnych zobowiązań poza alimentacyjnymi, zazwyczaj połowa otrzymywanego wynagrodzenia podlega zajęciu.) Syndyk nie może natomiast zająć rzeczy osobistych, które są niezbędne do życia. Istotnym skutkiem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest także zawieszenie wszystkich toczących się postępowań sądowych i egzekucyjnych. W trakcie trwania postępowania upadłościowego nie można wszczynać nowych postępowań egzekucyjnych, a dotychczasowe zobowiązania, które nie zostały zaspokojone, nie mogą być ponownie dochodzone. Niektóre czynności dłużnika stają się bezskuteczne np. dokonanie darowizny nieruchomości miesiąc przed ogłoszeniem upadłości.
Warto wspomnieć, że mimo przejęcia posiadanego majątku, można wnioskować o wydzielenie środków na najem lokalu mieszkalnego na okres od roku do dwóch lat.
Upadłość konsumencka to trudny, ale często niezbędny krok w kierunku odzyskania kontroli nad swoimi finansami. To proces, który pozwala odzyskać stabilność finansową i wyjść ze spirali zadłużeń. Kluczowe jest, aby w tym procesie dobrze znać oraz rozumieć swoje prawa i obowiązki a także korzystać z dostępnych źródeł wsparcia.